Het hart van het huis.
Thuiskomen van je werk, en dan vanuit de keuken de heerlijke geuren al ruiken van de maaltijd die bereidt wordt… De keuken is één van de belangrijkste ruimtes in een huis. Hier worden maaltijden gemaakt, brood gesmeerd, gekookt en gebakken. In heel veel keukens wordt dagelijks geleefd, omdat er een fijne en praktische grote tafel staat met prettige stoelen. Of zelfs een relaxte bank. De woonkeuken.
Veel mensen noemen hun keuken “het hart van het huis”, en dat is gewéldig! Een fijne plek om bezig te zijn, om met elkaar te eten en te drinken en om het nuttige met het aangename te kunnen verenigen. Een fijne keuken draagt zéker bij aan een stuk woongenot. Maar hoe groot of klein je keuken ook is, íedere keuken is gezellig en praktisch te maken met de juiste kleuren, materialen, opbergers en woonaccessoires. In dit blog geef ik je tips en tricks om van jouw keuken een fijne plek te maken.
De praktische keuken op maat in ons vorige huis
Wij hebben zo’n 23 jaar in een heel fijn jaren ’60-rijtjeshuis gewoond. Toen we daar in 1993 kwamen wonen was het klein(er), oud en gaar (geen onderhoud en geen leuke smaak… ). We hebben als eerste de woning ruim 2 meter uitgebouwd aan de achterkant, waardoor we opeens een ruime keuken en woonkamer kregen. Ik tekende daarna onze droomkeuken zelf. Met dat ontwerp zijn we naar een keukenzaak gegaan en zij hebben deze tekening overgenomen, besteld en geplaatst.
De keuken had een rij bovenkastjes. Op 2 plaatsen zaten open vakken met schappen van het hout van de keukenvloer (3 lagen parket op elkaar verlijmd en daarna geolied). Die open schappen waren ideaal om het “archief-gevoel” te doorbreken (anders keek je tegen een lange rij kastjes aan) plús dat het ideaal was om de ruimte op te vullen die de maatkasten over lieten. Met keukenkastjes zit je nu eenmaal aan standaardmaten vast. En daarnaast, door open vakken aan te brengen in plaats van kastjes, bespaarden wij op deze manier 3 keukenkastjes uit. En dat was toendertijd tóch wel zo’n 1000 gulden… !
Ik heb toendertijd niet voor hoge kasten tot het plafond gekozen, omdat ik van mijzelf wel wist dat ik niet steeds een trapje uit de schuur wilde gaan halen om iets uit die kast te pakken. In plaats daarvan koos ik voor de standaard bovenkastjes, zodat ik makkelijk bij ieder schap zou kunnen. Maar om geen vette, stoffige bovenkanten van kastjes te krijgen, hebben we de ruimte boven de kastjes dichtgemaakt met gipsplaat en dat met het plafond meegestuct.
De kleine keuken in ons huidige huis
Toen wij 5 jaar geleden ging verhuizen naar ons huidige nieuwbouw-huis, hebben we samen met het keukenbedrijf, dat veel samenwerkte met de aannemer, de keuken ontworpen. Wanneer we bij dit keukenbedrijf een keuken zouden bestellen, werd deze al voor de oplevering geplaatst én aangesloten. Dat was echt ideaal! We hadden nogal wat specifieke wensen (met name voor dat kookeiland), dus dat dát voor ons gedaan werd, was ook één van de redenen om bij dit bedrijf onze keuken te kopen. En daarnaast is het gewoon een goed bedrijf wat goeie kwaliteit levert en waarmee het uiterst prettig samenwerken was. En da’s zó belangrijk omdat je iedere dag van je keuken gebruikt maakt. De keuken in dit nieuwe huis is ongeveer de helft van wat we hadden in het vorige huis. Dit vroeg dus wel om wat praktische oplossingen…
Doordat we een maand of 4 moesten overbruggen voordat onze nieuwe woning klaar was, hebben we in die tijd in een stacaravan op een bungalowpark gewoond (eind maart tot half juli… GEWÉLDIG ♥!!) . Naast dat het een feest was om dicht bij de natuur te wonen, gaf het mij een enorm inzicht wát je nu eigenlijk écht nodig hebt en wat je daadwerkelijk gebruikt in een keuken. In zo’n stacaravan zat een klein keukentje, met een paar kastjes. Maar er stond wél alles in wat we nodig hadden! Dit maakte het keuzes maken daarna een héél stuk makkelijker! Je hebt nou eenmaal geen 25 bakjes nodig…, of 25 mokken, glazen en bekers…
En over dat minimaliseren, kritisch nakijken van keukenspullen én het praktisch opbergen heb ik eerder al een blogartikel geschreven. Dit kun jij ook gelijk toepassen in jouw eigen keuken!
Kookeiland
Mijn man wilde heel graag een klein kookeiland, met aan de achterzijde (kamerkant) de mogelijkheid van 2 hoge krukken. Dit idee hadden we gezien bij Ikea. Daar zagen we een heel praktisch en klein kookeiland, wat perfect bij ons plan zou passen. Hierop konden we dan de kookplaat laten plaatsen.
Binnenin het kookeiland hebben we over de hele lengte een wandje laten plaatsen, waardoor je aan de achterkant 2 hoge stoelen onder het blad kunt schuiven én daarmee die ruimte afgesloten is (zie foto hieronder). Én we hebben aan de binnen-zijkant een dubbel stopcontact laten maken zowel aan de kamerkant (zie foto hieronder) als ook aan de keukenkant. Ideaal wanneer je aan het kookeiland zit met je telefoon, laptop of ander stroomvragend apparaat. Hier hebben we nog steeds iedere dag heel veel plezier en gemak van.
Ik zie vaak stopcontacten aan de buitenkant van een kookeiland zitten, maar dit is zónde van je wandje (tenzij je lades plaatst). Aan de binnenkant van het (open) kookeiland valt het én niet op, maar het is ook praktisch vanwege de apparaten die ik daar wilde neerzetten (broodrooster en klein koffiezet-apparaatje. We hebben er zélf een schap in gemaakt. Dit scheelde bizar veel geld. Bij de bouwmarkt hebben we een plaat MDF met een mooie houtfolie op maat laten zagen en zelf geplaatst. Hierdoor hebben we een enorme hoeveelheid ruimte gecreëerd. Door deze eenvoudige oplossing bespaarden we een aantal keukenkastjes uit van minstens 300 euro per stuk…
Een praktische indeling
Na inmiddels meer dan 30 jaar huishouden, weet ik onderhand wel wat praktisch is en wat niet. Dit hielp natuurlijk enorm bij het ontwerpen van de keuken. Een praktische indeling heeft alles met je manier van koken en manier van eten klaarmaken te maken. Dit is dus wel redelijk persoonlijk. En daarnaast zijn natuurlijk je hoeveelheid (keuken)spullen van belang. Ga deze dus heel kritisch na vóór je aan het ontwerpen gaat. Wát moet persé blijven, en wat mág blijven, en wat is overbodig?
Probeer er naar te streven dat je aanrecht zo leeg mogelijk blijft. Dit vergemakkelijkt het schoonmaken en schoonhouden aanzienlijk! Probeer dus om zoveel mogelijk opbergruimte te creëren, door met opbergbakken te werken. Hiermee kun je wel het dubbele van je spullen kwijt. Lees mijn blog hierover, dit zal jou absoluut gaan helpen! Een leeg en schoon aanrechtblad staat (is!) opgeruimd, werkt prettig en is hygiënisch. Niet geheel onbelangrijk wanneer je daar ook je voedsel bereidt.
(voor het eerst) Een keuken kopen
Ga je voor het eerst een keuken kopen? Verdiep je dan van te voren goed in het praktische gedeelte van het ontwerpen. Zorg er voor dat je de maten duidelijk op papier hebt staan. Keukenontwerpers zijn, gek genoeg, doorgaans (jonge)mannen, die zelf weinig in de keuken staan te kokkerellen… Bedenk zélf hoe jij zou gaan koken. Probeer dit in je gedachten voor je te zien.
En bedenk dan ook waar jij bijvoorbeeld je groenten zou gaan snijden, of je brood wil gaan klaar maken. Hóeveel ruimte heb je daarbij nodig? Het is níet handig om je wasbak een eind bij je kookplaat vandaan te plaatsen. En het werkgedeelte is juist weer praktisch wanneer dat naast de wasbak zit. Wat ook niet handig is, is om je aanrecht teveel te verdelen met een dubbele wasbak en kookplaat, waardoor er weinig werkruimte overblijft. Liever een enkele spoelbak en meer werkruimte, dan een dubbele spoelbak. Wanneer je een vaatwasser hebt, is een dubbele spoelbak sowieso niet echt meer nodig.
En let ook goed op waar je je (dubbele) stopcontacten plaatst. Doe dit bijvoorbeeld op een plek waar je je koffiezetapparaat, maar ook je keukenmachine wilt plaatsen. En plaats bij het werkgedeelte óók een stopcontact voor bijvoorbeeld een mixer, blender of een ander apparaat. Het lijken van die kleine dingen, maar wanneer je hier níet over nadenkt, ga je daar later elke dag spijt van hebben.
Bestaande keuken schilderen
Wanneer je een bestaande keuken hebt, maar je bent de kleur van de kastjes zat, of je vindt em niet meer mooi/netjes, kan kun je ook heel makkelijk je keuken overschilderen. Begin eerst met góed ontvetten (níet met ammoniak!) en breng daarna een multiprimer aan (laat deze gratis in de uiteindelijke kleur mengen!). Daarna kun je je eigen aflakverf kiezen, dat wil zeggen: hoogglans, zijdeglans of mat (deze zou ik zelf niet aanraden, omdat je iedere vinger en iedere vlek ziet en moeilijk schoon te houden is). Laat de verf góed drogen (3 weken uitharden) voor je er met een stevige sopdoek overheen gaat!
Ook je tegels kun je overschilderen (ook weer eerst de multiprimer gebruiken!). En ben je je tegels zat? Wanneer je tegellijm (kant en klaar of zelf aanmaken, maar kies dán tegellijm voor buiten omdat deze schimmelwerend is) over je tegels aanbrengt met een spaan, en laat dit goed drogen, dan kun je deze nog eventueel aflakken voor een extra sterke- en vuilwerende laag. Je wandje ziet er dan nét uit als een betonnen achterwand, en da’s heel fraai! Deze techniek kun je overigens óók toepassen in je toiletruimte of badkamer bijvoorbeeld (zou het níet in het douchegedeelte doen. Heb hier nog té ervaring mee voor een gedegen advies). Na deze 3 weken is je keuken weer als nieuw! Bij de verfspecialisten van You like it wonen in Barneveld kunnen ze alle verven voor je mengen.
Wil je meer weten van deze leuke woonwinkel? Ik heb hier eerder een blog-artikel over geschreven.
Geef je keuken sfeer
Voor je keuken geplaatst wordt, kun je de muren alvast van een mooie, warme kleur voorzien. Ik zou je aanraden om dat met schrobvaste muurverf te doen, zodat je later elke spetter en vlek er makkelijk af kunt halen. Maar óók wanneer je een bestaande keuken hebt, maar je gráág een andere sfeervolle kleur op de muren wil, zou ik deze schrobvaste verf aanraden. Ook een muurverf voor buiten is een goeie keuze! Over muurverf voor buiten heb ik eerder een blog-artikel geschreven.
Wanneer je keuken geplaatst is, kun je veel sfeer en gezelligheid aanbrengen door bijvoorbeeld een schap of schappen op te hangen. Hier kun je gezellige woonaccessoires neerzetten. Dit worden dan mooie blikvangers in je keuken. Of een smal schilderijen-plankje met zo’n opstaand randje. Hier kun je dan je mooiste kookboeken neer zetten. Léuk, met die mooie, aansprekende covers als blikvanger.
Zelf hebben we 3 oude houten planken van wagonbielzen als schap (blind)opgehangen met hierop oude, (dierbare) keukenaccessoires. En van hetzelfde hout een plank met stoere haken aan de muur met daaraan allerlei leuke spullen. Op deze manier kun je ook nog eens wisselen met de seizoenen.
Keuken-blunder!
Wij hadden in het vorige huis een oven onder de kookplaat (was toendertijd standaard) en een losse magnetron in de kelderkast. Dit werkte prima. Maar nú tekende de ontwerper er eentje in, die op ooghoogte zat… een combi (magnetron en oven in 1). Én ingebouwd. Práchtig! Ik vond dat zó ideaal, dat ik totáál níet op de juiste werkhoogte heb gelet… ! Zó dom!!! De over werd ingetekend (en later ingebouwd) op 1.30 hoogte vanaf de vloer gemeten…
Je moet nú voor de beeldvorming eens opmeten wát er bij jou op 1.30 meter zit… Juist ja… dat is precies borsthoogte!! Dus hóe denk je een zware/gevulde ovenschaal in de oven te zetten, maar veel erger nog, HÓE GA JE DIE ER WEER UIT HALEN, zonder je borsten te verbranden, of de onderkant van je bovenarmen, aan een ovendeur van 220 graden???
Op deze hoogte zóu je prima een oven kunnen inbouwen, maar dan met een draaideur (met rechts het scharnier) óf een ovendeur die je eerst open trekt en daarna naar onderen kunt inschuiven. Maar onze ontwerper heeft ons een gewone, standaard oven verkocht met een klep die open trekt, waardoor je sowieso al op minstens 35 cm van de oven af moet staan. Nu hebben wij het geluk dat wij lang zijn (ik ben 1.80 m), maar de meeste vrouwen zijn iets korter… en dan krijg je dus met góed fatsoen je ovenschaal of bakblik niet eenvoudig in een hete oven, maar er al helemáál niet veilig weer uit. Maar dit zijn van die dingen die je eigenlijk van te voren moet weten, óf waar je dus een ervaren keukenontwerper voor nodig hebt.
Mijn advies: Vaar niet blind op een keukenontwerper (die jou graag een keuken wil verkopen), want mijn (vele) ervaringen in de loop van de tijd hebben wel geleerd, dat voor een fijne, praktische en werkbare keuken iets meer komt kijken dan een handig computerprogramma van een keukenontwerper… Informeer liever bij ouders, familie, vriendinnen en bekenden wat praktisch is en wat niet, en bepaal dan zélf wat je graag zou willen, en laat je daarna pas (aanvullend) adviseren door een keukenontwerper, die het moet hebben van zijn computerprogramma en computerervaring en hooguit een klein beetje uit de praktijk. Maar hij is doorgaans níet degene die zélf jarenlang de maaltijden en lunches heeft klaargemaakt in zijn eigen keuken. En óók niet degene die trommels vol koekjes en taarten gebakken heeft…